2012 yılında ülkemizde ilk kez Kocaeli Üniversitesi‘nde eğitim ve öğretim temellerinin atılmasıyla sağlık sektöründeki yerini almaya başlayan Podolojik Yaklaşımlar‘ın diyabet ve diyabete bağlı gelişen ayak sorunlarındaki önemine blog yazılarımızda sıkça değindik.
Blog sitemizde “Diyabet” etiketini aratarak ilgili blog yazılarının listesine ulaşabilirsiniz.
Bu yazımızda diyabete bağlı ayak sorunlarının habercisi olan 4 ana unsura ve korunma yollarına değiniyoruz.
Travma
Travma ya da bir başka deyişle “darbe” durumu diyabette sıkça yaşanabilen endikasyonlar arasında yer alıyor. Vücudun diyabete bağlı gelişen immünolojik zayıflığı, vücudun savunma mekanizmasını zayıflatmasıyla karşılaşılan travma durumlarına ve bunlara bağlı direnç gösterme yetisinin de azalmasına neden oluyor. Dolayısıyla diyabete bağlı özellikle ayak sağlığı üzerinde yaşanan travma durumlarının iyileşmesi güç ağır ayak yaralarına zemin hazırladığını görebiliyoruz. Bu travmanın sebepleri arasında genellikle yanlış ayakkabılar gösteriliyor. Sağlıklı bir bireyin yanlış ayakkabıya gösterebildiği direncin diyabetli bireylerde aynı oranda olmaması ve doğru olmayan ayakkabı kullanımlarının devamlılığının diyabetik ayak enfeksiyonlarına ulaşma riskini arttırdığını klinik kayıtlarımızda gözlemliyoruz.
Çözüm: Özellikle major travmaları her zaman kontrol edemeyebilirsiniz. Anlık darbe, trafik kazaları, delici ya da kesici cisimlere maruz kalma gibi sizin denetiminizin dışında kalan faktörlere karşı mümkün olduğunca tedbirli olmalısınız. Ayağınıza uygun ayakkabıyı olası baskı ve sürtünmelerde önlem amaçlı doğru seçmeli, ayakkabınızın ve ayağınızın günlük bakımını ihmal etmemelisiniz. Çoğu durumda ayak sağlığına özen göstermesine rağmen ayak sorunları yaşayan bireylerin ayakkabı bakımlarını ihmal ettiklerini biliyoruz. Bu yüzden diyabetli bir bireyde ilk aşama kontrol ve önlemdir.
İhmalkârlık
Ayakta gelişen kızarıklık, şişlik, kaşıntı, döküntüleşme, soyulma, nasırlaşma, sızı ya da duyu kayıpları gibi durumlar ilk aşamalarda bireyler tarafından önemsenmeyen faktörlerdir. Nitekim biliyoruz ki, ayak problemlerinin bir çoğunun sebepleri arasında bu saydığımız bulgular yer almaktadır. Dolayısıyla ayak sağlığına verilen önemin yeterli olmaması, ihmalkâr olunması diyabette ayak sorunlarının habercisi olabilmektedir. Günümüz klinik vakalarının çoğunda bireylerin son safhada tedavi olmayı düşündüğünü görüyoruz. Elbette bu durum hem tedavi sürelerine hem de tedavilerine ödedikleri bütçelerine de etki edebilmektedir. Özellikle diyabete bağlı gelişen ileri boyuttaki sorunların uzun süreli tedavi, bakım ve sabır gerektirdiğini söyleyebiliriz.
Çözüm: Özellikle diyabete bağlı karşılaşma ihtimalinizin yüksek olduğu ayağınızda gelişen hiçbir sorunu hafife almamalısınız. Erken safhada müdahale edilen bir çok vakanın Podolojik Yaklaşımlar‘la kalıcı çözümlere ulaştığını ve bazı tabloların sadece bilgilendirmeyle bile kontrol altında tutulabildiğini görebiliyoruz. Ne yazık ki çoğu vakada bunu söylemek mümkün olmayabiliyor. Günlük bakım ve kontrolün ihmal edildiği çoğu tablonun sonucunda derin tedaviler ve periyodik ağırlıklı yara bakımları yapılmak zorunda kalınıyor. İhmalkârlık biz podologların gözünde patolojik bir tablonun endikasyonudur.
Bilgisizlik
Diyabette çokça rastladığımız durumlardan biri de bilgi eksikliği ya da bir başka deyişle “doğru sanılan yanlışlar” diyebiliriz. Çoğunlukta tabip kontrollü yapılan bilgilendirmelerde diyabetin kontrol altında hiçbir komplikasyon göstermeden seyir gösterdiğini görebiliyoruz. Lakin tabip dışı ve genellikle ağızdan ağıza yayılan diyabet hakkındaki söylentilerin çoğunun risk faktörlerine zemin hazırladığı kanıtlanmıştır. Örneğin “Diyabetli bir bireyin kendini sürekli iyi hissetmesi halinde sağlıklıdır.” mantığı doğru değildir. Sinsi belirtiler vererek seyir gösteren diyabet hastalığında sağlıklı olmalının altın kuralı takip, önlem ve bakım üçgenidir. Nitekim günümüzde henüz birçok kesimin bilgisi dahilinde olmayan Podolojik Yaklaşımlar’ın mevcut durumu da diyabetteki bilgi eksikliklerinin bir başka yüzüdür.
Çözüm: İlgili tabip ve bir podolog kontrollerinde bulunmaktan hiçbir zaman çekinmemelisiniz. Hatta soru sormak istediğinizde bile size en doğru rehber olacak kişi de onlardır. Dolayısıyla bilgilenmekten, bilgi edinmekten çekinmeyin; çünkü diyabet, unutulduğunda size zarar verir. Diyabetle ilgili araştırmalar yaparak gündemi ve mevcut tedavi yöntemlerini tabip onaylı içeriklerden kedinize ek bilgi olarak sunabilirsiniz. Tabip kontrollerinin yanı sıra, birebir ayak sağlığınıza yönelik hizmet sunan bir podolog kontrolünü daha sıklıkla yapabilirsiniz. Lüzum halinde bir podolog size yaptığı bilgilendirmelerin yanı sıra tabip kontrolü için yönlendirmeler yapabilir.
Önerilen Gönderi
Daha önce “Diyabet Hakkındaki Yanlış Bilgiler” başlıklı yazımıza göz atmadıysanız hemen inceleyebilirsiniz.
Zaman Kaybı
Genelde ihmalkârlığın olduğu durumlarla eş zamanlı olarak seyrini gördüğümüz bir başka unsur da zaman kaybıdır. Vücudun her hastalığında olduğu gibi diyabette de ayak sorunlarının erken müdahalesinin önemini sıkça vurguluyoruz. Lâkin klinik vakaların bir çoğunda mevcut patolojik durum için tedavide geç kalındığını ya da güç tedaviler gerektirdiğini görebiliyoruz. Dolayısıyla tedavi olmanın öncesinde birey için öncelikli dikkat edilmesi gereken şey zamandır. Zaman kayıplarının başında bireyin ihmalkarlığının yanı sıra tedavi için başvuracağı doğru yeri bilmemesi, doğru yerlere yönlendirilmemesi, mevcut tedavilerine doğru zamanlı uyum sağlamaması, diyabet ve olası ayak sorunları hakkında yeterli bilgi sahibi olmaması gibi faktörler ön plana çıkıyor. Tüm bunların gerekli tedaviyi ya da korunma girişimlerini geciktirmesi bireye maddi ve manevi anlamda pahalıya patlayabiliyor.
Çözüm: Bir podolog kontrolü ile ayak sorunlarınıza yönelik tedavi imkanlarına ve bilgilendirmelere sahip olabilirsiniz. Aynı zamanda yine bir podolog kontrolü ile tedaviniz için gerekli diğer sağlık branşlarına doğru yönlendirmeler alabilirsiniz. Bu, tedavi ihtiyacınızın multidisipliner yaklaşımlarla değerlendirilmesini ve çözüme hızlı ulaşmanızı sağlamaktadır. Kesin ya da etkili bir tedavi için ise sabırlı olmanız ve randevularınıza uyumunuz çokça önemlidir.
