Diyabette Doğru Ayakkabı Seçimi ve Önemi

Diyabet ve Ayak

Vücudumuzun birçok noktasında olumsuz etki bırakabilen ve ömür boyu sürenliği ile bilinen, günümüzde gün geçtikçe sayısının arttığını gözlemlediğimiz diyabet hastalığı, en büyük komplikasyonlarını ayak sağlığı üzerinde gösteriyor. 2015 yılı itibari ile ülkemizde her 3 diyabet hastasından 2’sinde diyabete bağlı ayak sorunlarının yaşandığı gözlemleniyor. Bunun sebebi olarak diyabet hastalığının vücudun savunma mekanizmasını düşürmesi ve ayakların vücudun en çok temas halinde olan, en çok baskı ve travmalara maruz kalan organın olduğunu, buna bağlı diyabetik yara risk faktörlerinin bu bölgede çoğunlukta geliştiğini söyleyebiliriz.

Ayağın çeşitli noktalarında genellikle yanlış ayakkabı seçimine bağlı olarak kızarıklar oluşur ve temelinde bu kızarıklıkların sebebi oluşan baskı ya da sürtünmeden kaynaklıdır. Baskı veya sürtünme devam ettikçe ayağın ilgili noktası zamanla kalınlaşmaya başlar, sarımtırak bir hal alır ve nasır tablosu belirti gösterir. Tüm bu süreç normal bir bireyde bu şekilde seyrederken diyabetli bireylerde iki kat daha hızlı seyreder ve nasırın devamında iyileşmesi güç diyabetik yaralar meydana gelir. Eğer ki oluşan baskının önüne geçilmezse ileriye dönük geri dönüşü olmayan doku kayıpları gözlenebilir ve hatta bu tablo ampütasyona kadar ulaşabilir. Dolayısıyla diyabetli bireyler ayakkabı seçimin oldukça seçici davranmalı, ihmalkâr olmamalıdır.

Diyabette Doğru Ayakkabı

Ayakkabıların asıl görevi ayağı korumak, ayaktaki ısı dengesini sağlamak ve kimi zaman ayağın hareketine yardımcı olmaktır. Bu düşünceden yola çıkılarak günümüzde çeşitli aktivitelerde kullanılan, farklı türleri bulunan ayakkabılar bulunmaktadır. Örneğin bir spor ayakkabısı esnekliğin ve hareketliliğin bol olduğu bir aktivitedeki kullanıma yönelik tasarlanırken kışın tercih edilen botlar ise daha kalın, ayağı sıcak tutan ve daha kalın tabanlara sahip olacak şekilde tasarlanır. Peki bu kadar çeşit ayakkabı varken diyabette ayakkabı seçimi nasıl olmalı, tercih edilecek ayakkabıda nelere dikkat edilmeli? Bunları başlıklar halinde inceleyelim:

Ayakkabı ayağınıza şekil vermemeli.

Tercih edilecek ayakkabıda öncelikli olarak bilinmesi gereken şey: “Doğru ayakkabı ayağa şekil vermez ya da ayağın şeklini almaz. Doğru ayakkabının amacı ayağı korumaktır.” Bu mantıktan hareketle ayakkabı seçimlerinde ayağı sıkan, baskılayan ve ayağa şekil vermeye çalışan ayakkabılar tercih edilmemelidir.

Aktiviteye uygun ayakkabı seçimi.

Günlük yapılacak aktiviteye uygun ayakkabı tercih edilmelidir. Örneğin kış aylarında kalın ve sıcak tutan ayakkabıların önemi diyabetli bireyler için oldukça önemlidir. Diyabete bağlı oluşan nöropati zaman zaman ayaktaki sıcağın ve soğuğun doğru algılanmasının önüne geçebilir.

Ayakkabınızın kumaşı da önemli.

Günümüzde çoğu ayakkabı hem tasarım hem de fonksiyonel anlamda estetik ve kullanıma uygun tasarlanıyor olsa da kimi zaman malzeme kaliteleri kötü olan, alerjik reaksiyonları bile beraberinde getirebilen ayakkabılar da mevcut. Dolayısıyla ayakkabı seçiminde malzeme kalitesine de dikkat edilmelidir. Ayağı ve ayakkabı içini tamamen kapatan ayakkabılardan kaçınılmalı, ayağı mümkün olduğunda oksijenlendiren, terletmeyen malzemeler ayakkabı üzerinde tercih edilmelidir.

Ayakkabılarınızı temiz tutun.

Aktiviteye veya kullanıma bağlı olarak kullandığınız ayakkabılarınızı düzenli aralıklarla temizleyin. Her temizleme işleminde mutlaka ayakkabılarınızı yırtılma, açılma, yabancı bir madde gibi durumlar ötürü mutlaka kontrol edin. Ayakkabıların kirli kalması enfeksiyon riski bulunan ayaklarda sürecin hızlı seyretmesine sebebiyet verebilir. Özellikle diyabetik ayak riski bulunan bireyler bu konuda dikkatli olmalıdır.