Podoloji’nin Tarihi

Her ne kadar ayak hastalıklarına uygulanan girişimlerin var oluş tarihi hakkında net bir bilgi olmasa da tarihinin Eski Mısır zamanlarına uzandığına dair kanıtlar mevcuttur. 1632 yılında Flaman ressam Adriaen Brouwer ayağa müdahale eden bir adam tablosunu eserleri arasına kattı. Bu eser ayak sorunlarına uygulanan girişimlerin o yıllara kadar uzandığının bir kanıtıydı.

Ayaklar üzerinde yapılan uygulamalar Eski Mısır’da MÖ 2400’lü yıllara ait bir doktor olmamasına rağmen Ankhmahor‘un mezarının girişinde el ve ayak figürlerinin kabartma ve oymalarının işlenmesiyle kanıtlanmıştır. Tıbba kazandırdıklarıyla bilinen yunan doktor Hipokrat, nasır ve sertleşmiş cilt üzerindeki kalınlaşmaların ortadan kaldırılması üzerine ilk çalışmaları başlattı ve bu amacı doğrultusunda deri kazıyıcı olarak tanımlanan “skin scrapers” materyallerini icat etti. Bunlar günümüz cerrahlarının kullandıkları orijinal neşterlere çok benzer yapılara sahipti.

20. yüzyıl başlarına kadar podiatrist olarak bilinen şiropodistler (chiropodist) organize tıptan ayrı tutuluyorlardı. Ayak, ayak bileği ve bacak üzerinde gelişen hastalıklarda şiropodistler bağımsız tedaviler uygulayan lisanlı hekimler olarak tanımlandırılıyordu. Lewis Durlacher bu mesleğin sağlık sektöründeki ana tıp alanlarına dahil olması amacıyla çalışmalar yürüten ilk insanlardandı.

1861 ve 1865 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri’nin 16. cumhurbaşkanlığını üstlenen Abraham Lincoln yaşadığı ağrılı ayak sorunlarıyla özel olarak ilgilenen bir şiropodist arayışına girdi. Bu arayış podiatrik yaklaşımların tanınmasında etkili oldu ve Isachar Zacharie isimli bir şiropodist başkanın ayak sorunlarıyla yakından ilgilendi. Bu gelişmeye rağmen 1895 yılına kadar şiropodistler resmi faaliyetleri yürütebilecek herhangi bir kuruluş oluşturamadılar. 1895 yılında kurulan ilk şiropodist topluluğu günümüzde NYSPMA (New York State Podiatric Medical Association) adıyla halen daha hizmet veriyor. 1907 yılında Amerikan asıllı ilk podiatri dergisi yayına başladı. Bu gelişmeyi 1912 yılında İngiltere’nin ve 1939 yılında ise Avustralya’nın dergi çıkarması takip etti. 1911 yılında ilk podiatri okulu kuruldu ve bir yıl sonra İngilizler Londra Ayak Hastanesi’nde ilgili bir heyet oluşturarak 1919’da bir okulu daha hizmete açtı. Tüm bu gelişmeler podiatri uygulamalarının ülkede daha da organize bir hal almasında etkili oldu ve 1924 yılında Avustralya’nın ilk profesyonel düzeyde hizmet veren podiatri topluluğunu oluşturmasına zemin hazırladı.

1958 yılında Amerikan Podiatri Birliği (American Podiatry Association), birkaç isim değişikliğinden sonra iyi bir şekilde kuruldu ve 1984’te Amerikan Podiatrik Tıp Derneği (APMA) olarak tanındı. APTD yıllar içinde gücüne güç katarak podiatrik uygulamaların sağlık sektöründeki ana tıbbi müdahalelere dahil edilmesi ve profesyonelliği arttırmak amaçlı çalışmalar sürdürdü. APTD’nin bu çalışmaları başarıya ulaştı ve yıllar boyunca podiatri doktorlarının hastalara ayaklarının, ayak bileğinin ve bacak sorunlarının bakımında, tedavilerinde eksiksiz bir yaklaşım sunmalarını sağladı.

Önerilen Gönderi

Daha önce “Podolog Kimdir?” başlıklı yazımıza göz atmadıysanız hemen inceleyebilirsiniz.

İncele

Podiatrist kavramı 2007 yılında Forbes tarafından Amerika Birleşik Devletleri’nde yapılan çalışmada yüksek ücretli uzmanlık meslekleri arasında 15. sırada yer aldı. Amerika’nın Çalışma ve İstatistik Bürosu’na (US Bureau of Labor and Statistics) göre ise 2016 yılı itibariyle ortalama podiatrist maaşı $124,830 olarak tanımlandı.

“Scholl” ya da “Dr. Scholl’s”

“Scholl” ya da “Dr. Scholl’s” kavramlarını günümüzde sıkça duyabiliyoruz. Türetilmiş bir marka isimleri gibi görünse de aslında bu bir doktorun ta kendisidir, William Mathias Scholl. Bay Scholl, 1900’lerin başlarında Şikago’da küçük ve özel bir ayakkabı mağazasının sahibi ve işletmecisiydi. Mağazasının müşterilerinin zaman zaman ayaklarında yaşadığı acı ve rahatsızlıklardan endişelenen Bay Scholl tıp fakültesine devam ederek ayak anatomisini ve fizyolojisini incelemeye karar verdi. Eğitiminin ardından 1904 yılında ilk ark desteğini geliştirdi ve devamında ürün haznesini büyüterek ayağın farklı noktaları için destek aparatlar, kompresyon çoraplar ve materyaller icat etti. 1912 yılında bu alanda uzmanlaşmayı sağlamak amacıyla Illinois Podiatri ve Ortopedi Koleji‘ni (Illinois College of Chiropody and Orthopaedics) kurdu. Bay Scholl 1968 yılında 81 yaşında vefat etti; ancak mirası bugün halen daha yaşıyor.

Türkiye’deki Podoloji Tarihi

Ülkemizde Podoloji ile ilgili ilk çalışmalar resmi olarak 16 Kasım 2011 tarihinde Kocaeli Üniversitesi bünyesinde “Podologluk Eğitimi Hazırlık Çalıştayı” adı altında başlatıldı. Çalıştayın düzenleme kurulu üyeleri arasında Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Endokrinoloji ve Diyabet Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Şükrü Hatun, Endokrinoloi ve Metabolizma Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Berrin Çetinarslan Arslan, Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı Prof. Dr. İlhan Tarkun ve Kocaeli Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Müdürü Yrd. Doç. Dr. Rüştü Taştan yer aldı.

26 Nisan 2011 tarihinde Resmi Gazete‘de yayınlanan ve tanımı olmayan sağlık mesleklerini içeren 6225 kanuna göre (Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun) ülkemizde “podolog” kavramı şu şekilde tanımlandı:

Önlisans seviyesindeki Podoloji programından mezun; bireylerin ayak sağlığının korunması ve bakımına yönelik hizmet veren ve ilgili uzman tabibin teşhisine ve tedavi için yönlendirmesine bağlı olarak hastaların ayak tedavisini yapan sağlık teknikeridir.

Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun
(26 Kasım 2014)

Bu tanıma Resmi Gazete’de tekrar yayınlanan 18 Ocak 2014 tarihli ve 28886 sayılı yapılan düzenlemeler ile meslek tanımı içerisinde “meslek yüksekokullarının Podoloji programından mezun” ibaresinin yerine “önlisans seviyesindeki Podoloji programından mezun” şeklinde güncellenerek son şekli verildi.

27 Haziran 2011 tarihinde Sağlık Bakanlığı Sağlık Eğitimi Genel Müdürlüğü çerçevesinde podologların görev, yetki ve sorumluluklarının yapıldığı bir toplantı düzenlenerek şu maddeler tartışıldı:

• A. Koruyucu Ayak Bakımı
  • Sağlıklı ayağı olan bireylerde ayağın genel değerlendirmesini yapar,
  • Ayağın sağlığının korunmasına yönelik eğitim verir,
  • Ayak banyosu hazırlar, yapar ve birey tarafından yapılmasını sağlar,
  • Ayak rahatlatıcı ve dinlendirici masajları yapar,
  • Tırnak ve cilt bakımını içeren medikal ayak bakımı yapar.
• B. Tedavi Edici Ayak Bakımı ve Uygulamaları
  • İlgili uzman tabibin teşhisine ve tedavi için yönlendirmesine bağlı olarak her türlü sistemik ve lokat hastalıklarda gelişen ayak sağlığı sorunlarının önlenmesi ve çözümünde görev alır,
  • Ayağın genel değerlendirmesini yapar,
  • İçe doğru ve bükülerek büyümüş tırnakların cerrahi olmayan tedavi uygulamalarını (tırnak teli, yapıştırma bant, tamponat ve oluklu plastik tırnak koruyucu uygulaması) yapar,
  • Kalınlaşmış tırnak ve tırnak mantarı tedavi uygulamalarını destekler,
  • Tırnak kaybı olan bireylerde protez tırnak uygulamaları yapar,
  • Nasırların basınç ve sürtünme noktalarının giderilmesine yönelik uygulama yapar,
  • Bandaj/sargı uygulamalarını yapar,
  • Ayağa slikon malzemelerin karışımıyla yapılan parmak yastıkları veya probleme yönelik yapılan hazır ayak destekleri uygular,
  • Yapılan işlemleri kayıt altına alır.

Düzenlenen çalıştayda aynı zamanda bu maddeler tartışma konusu olarak maddelerin arasına diyabete özgü görevler, özellikle de diyabetik ayak değerlendirmesi, ayak ülserlerinin yönlendirilmesi, diyabetik ayak risk gruplarının değerlendirilmesi gibi konuların gerekliliği vurgulandı.

Önerilen Gönderi

Daha önce “Kocaeli Üniversitesi Podologluk Eğitimi Hazırlık Çalıştayı” başlıklı yazımıza göz atmadıysanız hemen inceleyebilirsiniz.

İncele

Dr. Öğr. Üyesi Ayfer Karatoprak Peker Podoloji ve uygulama esasları üzerine araştırmalar yapmak, elde ettiği verileri ülkemize kazandırmak üzere Danimarka’daki Kopenhag Podiatri Okulu‘na görevlendirildi.

Yapılan çalışmalar sonucunda ülkemizdeki ilk Podoloji programı 20 Eylül 2012 tarihinde önlisans düzeyinde Kocaeli Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu‘nda eğitim ve öğretim dönemine başladı. Bu tarih aynı zamanda ülkemizde Podoloji ve Podologluk Günü olarak ilan edildi ve sağlık sektöründe 2014 yılı itibariyle Podolojik Yaklaşımlar yer edinmeye başladı.

2019 yılının güncel verilerine ülkemizde şu an 6 farklı üniversitede önlisans düzeyinde Podoloji programı bulunuyor. 2018 yılının YÖK (Yüksekğretim Kurulu) istatistiklerine göre ise 528 nitelikli podolog mezun oldu. Her yıl mezun sayısının %40 artış gösterdiği göz önüne alındığında Podolojik Yaklaşımlar’ın kamu istihdamı adına çalışmalarının hız kazanacağı kânaatindeyiz.